LAY czy LIE

Polacy często mają trudności z właściwym użyciem czasowników "lie" 'kłamać' (formy czasu przeszłego i imiesłowu biernego "lied"), "lie" 'leżeć' (forma czasu przeszłego "lay\", forma imiesłowu biernego "lain") i "lay" 'położyć' (formy czasu przeszłego i imiesłowu biernego "laid").



Pierwszy z nich - "lie" (regularny) - znaczy 'kłamać', 'mówić nieprawdę\':



(1a) She said he had told her to come to me but I knew she had lied.

Powiedziała, że kazał jej do mnie przyjść, ale wiedziałem, że skłamała.

(1b) *She said he had told her to come to me but I knew she had lay.

(1c) *She said he had told her to come to me but I knew she had laid.

(2) John was lying to me but I still loved him.

John mnie okłamywał, ale wciąż go kochałam.



Jako rzeczownik wyraz "lie" odnosi się do 'kłamstwa'. Stąd "tell a lie" to 'skłamać', 'powiedzieć nieprawdę' :



(3a) He was telling lies all the time!

On ciągle mówił nieprawdę!

(3b) *He was saying lies all the time!



Z kolei czasownik "lie" (forma czasu przeszłego "lay\", forma imiesłowu biernego "lain") znaczy 'leżeć', 'spoczywać (na czymś)\':



(4a) I lay awake at night and thought about our last quarrel.

Leżałem w nocy, nie śpiąc, i myślałem o naszej ostatniej kłótni.

(4b) *I lied awake at night and thought about our last quarrel.

(4c) *I laid awake at night and thought about our last quarrel.

(5a) The answer lies in finding a venture capitalist.

Odpowiedź leży w znalezieniu inwestora typu "venture capital "

(5b) *The answer lays in finding a venture capitalist.



Ponieważ w czasie teraźniejszym, a także w czasach, w których używa się formy ciągłej "-ing\", nie ma różnicy w wymowie ani zapisie między "lie" w rozumieniu 'kłamać' a "lie" w rozumieniu 'leżeć', trzeba zwracać szczególną uwagę na kontekst wypowiedzi, np.:



(6) He was lying to me.

Okłamywał mnie.

(7) He was lying next to me.

Leżał obok mnie.



Zwrot "lie down" znaczy 'kłaść się (spać)', np.:



(8a) She usually lies down at midnight.

Ona zwykle kładzie się spać o północy.

(8b) *She usually lays down at midnight.



Z kolei czasownik "lay" odpowiada polskim czasownikom 'kłaść', 'położyć' (uwaga: forma podstawowa tego czasownika jest taka sama, jak forma czasu przeszłego czasownika "lie" 'leżeć').



(9a) Yesterday he laid his hand on her shoulder.

Wczoraj położył jej rękę na ramieniu.

(9b) *Yesterday he lied his hand on her shoulder.

(9c) *Yesterday he lay his hand on her shoulder.



W mowie potocznej można spotkać się z wymiennym użyciem czasowników "lay" ('kłaść') i "lie" ('leżeć'), jest to jednak powszechnie uważane za błąd językowy.



Warto zapamiętać, że czasownik "lay" może też odnosić się do składania jaj lub stawiania jakiejś kwoty pieniędzy. Ten sam wyraz funkcjonuje jako przymiotnik o znaczeniu 'świecki', 'laicki', 'nieprofesjonalny', np.:



(10a) From a lay viewpoint, quantum physics is incomprehensible.

Z punktu widzenia laika fizyka kwantowa jest niezrozumiała.

(10b) *From a lie viewpoint, quantum physics is incomprehensible.

(10c) *From a laid viewpoint, quantum physics is incomprehensible.



Poniżej zestawione zostały wybrane zwroty z omawianymi w tym haśle słowami:



\"blatant lie\"

\'wierutne kłamstwo', 'ewidentna bujda\'

\"get laid" (am.)

\'uprawiać seks\'

\"here lies\"

\'tu spoczywa\'

\"(not) lay a finger on\"

\'(nie) tknąć', 'zranić delikatnie\'

\"lay a proposal\"

\'złożyć propozycję\'

\"lay bare\"

\'podawać do publicznej wiadomości\'

\"lay down the law\"

\'pouczać kogoś nachalnie\'

\"lay down one\'s life\"

\'oddać życie (za kogoś)\'

\"lay off\"

\'wyrzucać z pracy\'

\"lay plans\"

\'knuć coś\'

\"lay somebody low\"

\'(o chorobie) zatrzymać kogoś w łóżku\'

\"lay something open\"

\'odsłonić coś', 'zdjąć z czegoś pokrywę\'

\"lay stress/emphasis on\"

\'kłaść nacisk na\'

\"lay the blame on\"

\'obciążać winą za coś\'

\"lay the table\"

\'nakrywać do stołu\'

\"lie behind\"

\'być prawdziwą przyczyną\'

\"lie down on the job\"

\'obijać się w pracy\'

\"lie heavily on\"

\'przytłaczać', 'unieszczęśliwiać\'

\"lie in state\"

\'(o zwłokach) być wystawionym publicznie\'

\"lie low\"

\'kryć się\'

\"lie through one\'s teeth\"

\'łgać', 'kłamać\'

\"lie up\"

\'schować się przed organami ścigania\'

\"the future lies in something\"

\'przyszłość należy do (czegoś)\'

\"tissue/pack of lies\"

\'stek kłamstw\'

Komentarze   

#1 AngielskiOnline.edu.pl 2017-12-07 22:58
Super jest ta wasza strona www.angielski.edu.pl

Nie masz uprawnień do komentowania

JezykiObce.pl

Wszystko do nauki języków

Informacja

Komunikat dla użytkowników:

Od dnia 7.01.2019 zaprzestaliśmy codziennego wysyłania listy słówek.

Gramatyka - treści losowe

Zaloguj się lub zarejestruj aby skorzystać ze wszystkich funkcji portalu.

Loading ...