ONE w znaczeniu "JAKIŚ"

Zaimek "one" (dosł. 'jeden') funkcjonuje nie tylko jako wyraz zastępczy, odnoszący się albo do dowolnego egzemplarza jakiejś nazwanej wcześniej kategorii, albo do konkretnego jej okazu (np. "I need a knife. Have you got one?" 'Potrzebny mi nóż. Masz jakiś?', por. "ONE", "ONES"). Używany jest również - podobnie jak "you" - do wypowiadania sądów ogólnych, które mogłyby odnosić się do każdego z osobna (nie do grupy jako całości), nie wyłączając zwłaszcza mówiącego ani też adresata, np.:

(1) Truth is not something one could have an interesting theory about.
Prawda to nie jest coś, na temat czego można by mieć jakąś ciekawą teorię.
(2) One can't learn to play the piano in a month.
Nie można nauczyć się grać na fortepianie w ciągu miesiąca.

W przeciwieństwie do "you", słowo "one" prawie w ogóle nie występuje w tym znaczeniu w amerykańskiej odmianie angielskiego, a i w języku Brytyjczyków pojawia się głównie w poważnych tekstach pisanych oraz pompatycznych przemówieniach.

(3) In the story of one's life there is an authority exercised by what one has done.
W życiu człowieka istnieje władza, którą sprawuje nad nim to, co uczynił.

Chociaż skojarzenie to nie jest historycznie uzasadnione, użycie "one" bywa ostatnio wiązane przez wielu Brytyjczyków z różnicami klasowymi w języku, a ściślej - z mową warstw uprzywilejowanych, o których sądzi się, że są skłonne do snobizmu. Jeżeli już używa się "one" w uogólnieniu, warto unikać w tej samej wypowiedzi sformułowań jawnie potocznych - inaczej będzie ona rażąco niejednolita pod względem stylu.

"One" występuje w zdaniach ogólnych jako podmiot (por. przykłady (1-2)) lub dopełnienie (przykład (4)); w tym samym znaczeniu generalizującym używane są także wyrazy pochodne od "one" - "one's" (przykład (5)) czy forma zwrotna "oneself" (przykład (6)). Należy pamiętać, że "one" łączy się z formami czasownika w trzeciej osobie (z końcówką "-s" w czasie teraźniejszym, por. CZAS TERAŹNIEJSZY PROSTY).

(4) Reading too much criticism can make one unreceptive to literature.
Lektura opracowań może oduczyć żywego odbioru literatury.
(5) One should sort out one's own problems before one offers guidance to others.
Należy najpierw uporać się ze swoimi własnymi problemami, a potem dopiero dawać wskazówki innym.
(6) It's so easy to deceive oneself about how much one can do within any given time.
Tak łatwo jest zwodzić się co do tego, ile może się zrobić w danym czasie.

Nie używa się "one" jako podmiotu w takich uogólnieniach, które nie mogłyby odnosić się prawdziwie do rozmówcy czy adresata, a więc np. w stwierdzeniach dotyczących tego, co w przeszłości powszechnie myślano lub praktykowano:

(7a) In the 7th century, people believed that the world was flat.
(7b) *In the 7th century, one believed that the world was flat.
W VII wieku wierzono, że świat jest płaski.

Nie masz uprawnień do komentowania

JezykiObce.pl

Wszystko do nauki języków

Informacja

Komunikat dla użytkowników:

Od dnia 7.01.2019 zaprzestaliśmy codziennego wysyłania listy słówek.

Gramatyka - treści losowe

Zaloguj się lub zarejestruj aby skorzystać ze wszystkich funkcji portalu.

Główna Gramatyka Zagadnienia gramatyczne ONE w znaczeniu "JAKIŚ"
Loading ...